Onder één dak wonen

Samenleven betekent doorgaans samen een woning huren of kopen. Dit zal jullie band nog versterken. De samenlevingsformule die jullie gekozen hebben (trouwen, wettelijk samenwonen of feitelijk samenwonen) zal in grote mate jullie rechten bepalen, maar ook jullie plichten wat de gezinswoning betreft. 
 
Voor gehuwden of wettelijk samenwonenden:
  • Als jullie een woning huren worden jullie beschouwd als medehuurders, ongeacht wie wanneer het contract heeft ondertekend. Maar toch raden we je aan om sowieso beiden te tekenen.
  • Als jullie een woning kopen en die gebruiken als voornaamste gezinswoning, dan is die woning beschermd.  Anders gezegd: dan kan een van de partners nooit zomaar alleen beslissen deze woning te verkopen of te gebruiken als onderpand voor gemaakte schulden. En dit ongeacht wie voor hoeveel procent eigenaar van de woning is. 
Voor feitelijk samenwonenden:
  • Beslissen jullie om samen te leven zonder wettelijk iets te regelen, dan zijn jullie "feitelijk" samenwonenden. Als jullie dan een woning huren, kunnen jullie best beiden het huurcontract ondertekenen. Want anders is enkel degene die het contract tekent aansprakelijk. Maar dan kan die persoon ook alleen het huurcontract opzeggen. 
  • Als jullie een woning kopen, dan kunnen jullie ook best beiden tekenen om eigenaar te worden. Dan kan één van beide partners niet de gezinswoning verkopen zonder toestemming van de andere en zijn jullie ook samen verantwoordelijk voor jullie woning.

De Wikifin-tip

  • Huren of kopen. Samen of apart. Overloop de gevolgen voor jou en je partner. Naargelang jullie getrouwd zijn, wettelijk samenwonen of feitelijk samenwonen zullen jullie andere rechten en plichten hebben.

  1. We huren de gezinswoning. Zijn we allebei door het huurcontract gebonden?

    Dat hangt af van de gekozen samenlevingsformule.

    U bent getrouwd

    Echtgenoten worden allebei door het huurrecht beschermd, ongeacht hun huwelijksstelsel. Ze worden dus als medehuurder beschouwd. Die regel geldt niet alleen voor huurcontracten ondertekend door getrouwde stellen, maar ook indien het huurcontract vóór het huwelijk door een van beide echtgenoten werd ondertekend. Met andere woorden: trekt u samen in de woning die uw partner al huurde vóór het huwelijk, dan wordt u medehuurder en geniet u dezelfde rechten. U bent dan ook mee aansprakelijk voor het betalen van de huur: indien uw partner niet langer de huur betaalt, kan de eigenaar u vragen de volledige huur te betalen, gewoon omdat u getrouwd bent. Dat blijft zo, ook al heeft u het huurcontract niet mee ondertekend.
    Overlijdt een van beide echtgenoten, dan kan de langstlevende in het huis blijven wonen.
    Let op: die principes gelden enkel voor de gezinswoning. Voor handelsruimten en tweede verblijven gelden andere regels.

    Meer informatie over het huurrecht van getrouwde koppels.

    U bent wettelijk samenwonend

    Voor wettelijk samenwonenden gelden in het huurrecht dezelfde regels als voor getrouwde koppels. Ze worden als medehuurders beschouwd zodra ze allebei op het adres van de huurwoning staan ingeschreven. Ze krijgen dus dezelfde bescherming als getrouwde koppels en moeten er beiden voor zorgen dat de huur wordt betaald.

    U bent feitelijk samenwonend

    Bij feitelijk samenwonenden is enkel wie het huurcontract ondertekende de huurder. Met andere woorden: hij heeft als enige de rechten die voortvloeien uit het huurcontract en de eigenaar kan enkel aan hem of haar vragen de huur te betalen. Indien diegene die het huurcontract ondertekende de huur niet betaalt, dan kan de huisbaas niet eisen dat de andere feitelijk samenwonende dat zou doen. Bij ongehuwd samenwonenden kan wie het huurcontract ondertekende, eisen dat zijn partner het huis verlaat als ze uit elkaar gaan. Ook na het overlijden van wie het huurcontract ondertekende, moet zijn partner in principe de woning verlaten.

    Ondertekende u allebei het huurcontract, dan gelden dezelfde regels als voor wettelijk samenwonenden en getrouwde koppels.

    Meer informatie over het huurrecht van feitelijk samenwonenden.

    De Wikifin-tips

    • Breng steeds uw huisbaas op de hoogte als uw partner zich op uw adres wil laten inschrijven.
    • Woont u samen? Onderteken dan samen het huurcontract!

     

  2. Wat zijn de gevolgen als we samen een woning kopen?

    U bent getrouwd

    Mensen die samen een hypothecaire lening afsluiten om een woning te  kopen, moeten meestal rekening houden met volgende twee elementen uit het contract:

    • hoofdelijke aansprakelijkheid;
    • onverdeeldheid.
       

    We willen niet te diep op juridische details ingaan, maar deze elementen brengen mee dat ieder van de medeleners aansprakelijk kan worden gesteld om het volledige bedrag terug te betalen. De principes van hoofdelijke aansprakelijkheid en onverdeeldheid kunnen tot extreme situaties leiden wanneer een van de medeleners over onvoldoende middelen blijkt te beschikken of met de noorderzon verdwijnt. Wie achterblijft, moet er vanaf dan alleen voor zorgen dat de lening maandelijks wordt afbetaald.
    Deze principes gelden dus voor getrouwde koppels die samen een lening afsluiten.

    Getrouwde partners  genieten van de ‘bescherming van de gezinswoning’. Dat principe maakt het voor een van de echtgenoten onmogelijk om alleen te beslissen over het verhuren of verkopen van de gezinswoning.

    U bent wettelijk samenwonend

    De hoofdelijke aansprakelijk en onverdeeldheid zijn ook van toepassing wanneer wettelijk samenwonenden samen een eigendom kopen. Net als getrouwde partners, genieten zij van de ‘bescherming van de gezinswoning’.

    Meer informatie over  de bescherming van de gezinswoning.
    Meer informatie over de aankoop van een eigendom.

    U bent feitelijk samenwonend

    Feitelijk samenwonenden kunnen samen een eigendom kopen. Voor hen geldt dan ook de ‘hoofdelijke aansprakelijkheid’ en de‘onverdeeldheid'. Er is echter geen sprake van een bescherming van de gezinswoning. Met andere woorden: indien een van de partners overlijdt, dan kan de andere niet opeisen om in het huis te blijven wonen. Kocht u de woning samen met uw partner, dan bent u eigenaar van uw aandeel, maar het aandeel van uw overleden partner gaat naar zijn wettelijke erfgenamen (kinderen, ouders,…), die daarover kunnen beslissen.  Zij kunnen vragen dat het huis wordt verkocht om hun erfdeel te krijgen.

    Komt u liever niet in een dergelijke situatie terecht? Raadpleeg dan een notaris! Die kan u uitleggen hoe u dergelijke problemen kan oplossen.

    De Wikifintip

    Voor welke samenlevingsformule u ook kiest, vraag bij een notaris welke mogelijkheden er zijn om in de aankoopakte van uw woning bepalingen op te nemen die u na het overlijden van uw partner beschermen.

     

  3. Onder welke voorwaarden kan een partner de gezinswoning verkopen?

    Zowel getrouwde stellen als wettelijk samenwonenden genieten van een bescherming van de gezinswoning: een partner kan niet alleen beslissen om de gezinswoning (de plaats waar u samen woont) te verkopen, te verhuren of weg te schenken. Ook niet om er een hypotheek op te nemen of er een andere bestemming aan te geven. Dat  geldt zelfs wanneer slechts een van de echtgenoten of samenwonende partners eigenaar is van de woning.

    De bescherming van de gezinswoning geldt ook voor de inboedel in het huis waar het gezin dagelijks woont.

    De bescherming van de gezinswoning geldt enkel voor getrouwde partners en wettelijk samenwonenden. Met andere woorden: uw feitelijk samenwonende partner heeft wel degelijk het recht de gezinswoning te verkopen als hij of zij daarvan de enige eigenaar is. Hij heeft uw toestemming niet nodig.

    Meer informatie over de bescherming van de gezinswoning.
    Meer informatie over het eigendomsrecht voor feitelijk samenwonenden.