Wat gebeurt er met de kinderen bij overlijden?

De moeder van mijn kind is overleden. Krijgt mijn kind een voogd?

Zolang een van beide ouders leeft, wordt er geen voogd aangesteld. De overlevende ouder oefent dan alleen het ouderlijk gezag uit. Hij of zij neemt alle beslissingen met betrekking tot het kind, behalve die waarvoor voordien al de toestemming van de vrederechter nodig was. Bijvoorbeeld: de verkoop van een huis dat eigendom is van een minderjarig kind.

Als ook de tweede ouder sterft voordat het kind achttien jaar oud is, wordt het kind wel onder voogdij geplaatst. De voogd is dan verantwoordelijk voor het toezicht op het kind, al moet hij het kind niet noodzakelijk zelf onderdak geven of zelf het toezicht uitvoeren.

De voogd beheert ook de bezittingen van het kind. Dat gebeurt in het belang van het kind. De vrederechter houdt hierop toezicht.

Wie krijgt de voogdij over je kind?

• De persoon die door de langstlevende ouder in een testament of voor de vrederechter werd aangeduid, op voorwaarde dat die door de vrederechter aanvaard wordt.
• Als de langstlevende ouder niemand aanduidde, duidt de vrederechter zelf een voogd aan.

Ik ben onlangs hertrouwd. Ik wil niet dat mijn kinderen uit mijn vorig huwelijk daar na mijn dood financieel onder lijden. Wat kan ik doen?

Om goed te begrijpen waarover het gaat, moeten we eerst uitleggen wat "vruchtgebruik" is.

De volle eigendom over goederen omvat het vruchtgebruik en de naakte (of blote) eigendom.

• Vruchtgebruik is het recht om goederen te gebruiken. Gaat het om een huis, dan geeft het vruchtgebruik je het recht om er te wonen of om het huis te verhuren en de huurgelden te innen. Gaat het om een pakket aandelen, dan geeft het vruchtgebruik je het recht de dividenden te ontvangen.
• De naakte (of blote) eigendom is de volle eigendom min het vruchtgebruik.

Maakte je geen testament?

Dan erft de overlevende partner het vruchtgebruik van alle bezittingen:

• De onroerende goederen (hoofdverblijfplaats, tweede verblijf)
• Het spaargeld en de investeringen

Hij mag dus in het huis blijven wonen of het verhuren en de huurgelden ontvangen. Dat geldt zelfs als hij of zij niet in de aankoop van het huis investeerde. De langstlevende krijgt ook de dividenden uit aandelen en de intresten op de bedragen op bankrekeningen. De naakte (of blote) eigendom gaat naar de wettelijke erfgenamen, in dit geval je kinderen. Je kinderen erven dus enkel de naakte (of blote) eigendom van al je bezittingen.

Kan je je kinderen bevoordelen boven je partner?

Ja, tot op zekere hoogte.

Heb je kinderen uit een vroegere relatie, dan kan je in je huwelijkscontract opnemen dat de langstlevende echtgenoot geen rechten heeft op de nalatenschap van de ander.

Let op! Dat geldt voor heel je nalatenschap, met uitzondering van de gezinswoning en de inboedel. Zelfs als je laat opnemen dat alles naar je kinderen gaat, krijgt de langstlevende partner toch het vruchtgebruik van de gezinswoning. Je kinderen krijgen dan de blote eigendom ervan en de volle eigendom van de rest van je erfenis.

Kan je alle rechten van je voormalige huwelijkspartner afnemen?

Dat kan je laten vastleggen in je testament, op voorwaarde dat je al langer dan zes maanden uit elkaar bent en aan de rechter al toestemming vroeg om apart te gaan wonen. Of je kinderen hebt of niet, speelt dan geen rol.

Wat als je wettelijk samenwoont?

De situatie is min of meer vergelijkbaar. Maakte je geen testament, dan krijgt de overlevende samenwonende (je partner) enkel het vruchtgebruik van de gezinswoning en de inboedel. Je kinderen erven de rest.

Kan je het recht op vruchtgebruik ongedaan maken?

Ja, met een testament. Je kan bijvoorbeeld beslissen om in een testament de gezinswoning en de inboedel aan je kinderen te laten. In dat geval krijgt de samenwonende partner niets.