Naast contant geld en betaalkaarten zijn er nog andere middelen waarmee je kan betalen.
De cheque, de maaltijdcheque en de ecocheque
De cheque
Als je een cheque uitschrijft om te betalen, kan de begunstigde ervan hem achteraf inwisselen bij de bank. Als er voldoende geld op je rekening staat om de cheque te laten innen, is hij "gedekt". Maar als je een cheque uitschrijft voor een groter bedrag dan het geld op je rekening, dan kan de handelaar hem niet innen. Je hebt dan een "ongedekte" cheque uitgeschreven. Het bewust uitschrijven van ongedekte cheques is strafbaar.
Cheques worden in België niet veel meer gebruikt, behalve voor grote bedragen zoals bij de aankoop van een huis of een auto. Sinds de afschaffing van de eurocheques zijn de gewone cheques enkel geldig in eigen land. In landen zoals Frankrijk worden cheques wel nog geregeld gebruikt als betaalmiddel. Toch worden ze voor kleinere bedragen meestal vervangen door overschrijvingen of betalingen met een bankkaart. Dat is goedkoper en gemakkelijker.
Maaltijdcheques
De maaltijdcheque is een cheque van maximum 8 euro waarmee je maaltijden of voedingsmiddelen kan kopen. Ze bestaan enkel nog op een chipkaart en je kan ermee betalen via een betaalterminal.
Maaltijdcheques zijn geen wettelijk betaalmiddel. Dat wil zeggen dat een winkelier niet verplicht is om ze te aanvaarden. Enkel restaurants en winkels die zijn aangesloten bij een uitgever van maaltijdcheques aanvaarden ze als betaling voor een maaltijd of voor voedingsmiddelen.
Maaltijdcheques zijn feitelijk zuiver fiscale producten, die zowel voor de werkgever als voor de werknemer een belastingvoordeel opleveren:
- De werkgever kan een deel loon geven aan zijn werknemer zonder er sociale lasten op te betalen.
- De werknemer betaalt geen inkomstenbelasting op het gedeelte van de maaltijdcheque dat hij van de werkgever krijgt. Hij moet dan wel een deel van de kostprijs van de maaltijdcheque zelf betalen. Bij een maaltijdcheque van 8 euro draagt de werkgever 6,91 euro, de werknemer 1,09 euro.
Waarop moet je letten?
Je moet wel op een paar dingen letten:
- Maaltijdcheques blijven een jaar na de uitgifte geldig. Daarna verliezen ze onherroepelijk hun waarde. Je kan ze niet meer recupereren of de geldigheidsduur verlengen. Concreet verdwijnen ze van het krediet op de chipkaart. Soms stuurt de uitgever van de cheques enkele dagen voor de vervaldag een e-mail met een waarschuwing.
- De chipkaart waarop de maaltijdcheques staan, is niet op naam. Bij verlies riskeer je dat je kaart wordt misbruikt. Card Stop (078 170 170) werkt ook voor elektronische cheques, maar enkel indien je de gegevens van je kaart kan bezorgen. Hou je kaartgegevens ergens goed bij zodat je die snel aan de operator kan geven. Vooral het kaartnummer schrijf je best ergens op.
Ecocheques
Ecocheques lijken sterk op maaltijdcheques, maar ze zijn minder populair. De belangrijkste verschillen tussen een ecocheque en een maaltijdcheque op een rijtje:
- Een ecocheque is bedoeld voor de aankoop van producten en diensten van ecologische aard. Je kan enkel de producten en diensten die voorkomen op een officiële lijst. Vaak nemen winkeliers die lijst niet zo nauw, maar daar kan je als consument niet voor verantwoordelijk worden gesteld.
- Ecocheques zijn enkel voor werknemers, niet voor ambtenaren.
- Het maximumbedrag per ecocheque bedraagt 10 euro. Je werkgever mag je jaarlijks maximaal 250 euro uitkeren in de vorm van ecocheques.
- Ecocheques vervallen pas na twee jaar.
250 euro
Je werkgever mag je jaarlijks hoogstens voor 250 euro aan ecocheques geven.
Ook bij ecocheques hou je best rekening met volgende tips:
- Hou de vervaldag van je cheques in het oog. Eens vervallen zijn ze waardeloos.
- Als je je elektronische ecocheques verliest, kan je naar Cardstop bellen. Hou de gegevens van je kaart wel bij de hand.
- Meer gedetailleerde informatie over ecocheques vind je op de website van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg.