Huwen
Of je huwt of niet, zorgt er niet noodzakelijk voor dat je onder een voordeliger belastingstelsel valt.
De fiscus maakt een onderscheid tussen alleenstaanden, enerzijds, en gehuwden of wettelijk samenwonenden, anderzijds. Alleenstaanden vullen een individuele belastingaangifte in, gehuwden en wettelijk samenwonenden een gezamenlijke belastingaangifte.
Concreet betekent dit dat jullie bij een huwelijk (ongeacht het gekozen huwelijksvermogensstelsel, nl. scheiding van goederen of gemeenschap van goederen):
- In het jaar waarin jullie trouwen als alleenstaanden worden beschouwd. Jullie moeten dus elk een eigen belastingaangifte invullen, en worden apart belast.
- De daaropvolgende jaren een gezamenlijke belastingaangifte indienen.
Huwelijksquotiënt
Om de fiscale druk voor sommige gehuwde koppels te verlichten, voerde de wetgever het huwelijksquotiënt in. Stel: je partner heeft geen of een erg laag beroepsinkomen. Dankzij het huwelijksquotiënt kan een deel van je beroepsinkomen – fiscaal gezien – aan je partner worden toegerekend. Daardoor zal het totale belastingbedrag dat jullie moeten betalen, lager liggen dan het totale belastingbedrag dat jullie zouden betalen als de fiscus jullie beide als alleenstaanden zou beschouwen. Het huwelijksquotiënt doet de aanslagvoet dus dalen. Dit is een voordeel dat de fiscus je automatisch toekent: je hoeft er dus niet om te vragen.
Belastingverminderingen
Wanneer gehuwden samen een hypothecaire lening afsluiten, mogen zij, binnen de wettelijk vastgestelde grenzen, vaak vrij kiezen hoe ze de leninglasten (kapitaalaflossing, intresten en premies voor de levensverzekering in de korf voor de woonbonus) onderling verdelen bij hun belastingaangifte.
Bij de wooncheque (« chèque habitat ») in Wallonië kunnen gehuwden niet beslissen hoe ze die leninglasten onderling verdelen. Dat zal steeds gebeuren in functie van ieders eigendomsaandeel in het goed.
Kinderen ten laste
Het eerste jaar waarin jullie gehuwd zijn, beschouwt de belastingadministratie jullie nog als alleenstaanden. Als jullie samen al een kind hebben, kan slechts een van jullie beide dat kind ten laste nemen.
Vanaf het jaar daarna komt(en) het(de) gezamenlijke kind(eren) ten laste van het gezin, omdat jullie vanaf dan een gezamenlijke belastingaangifte invullen.
Scheiden
Wie betaalt de belastingen? Wie ontvangt de terugbetalingen? Dat hangt af van jullie situatie: zijn jullie feitelijk gescheiden of zijn jullie van tafel en bed gescheiden?
Jullie zijn feitelijk gescheiden
Jullie zijn feitelijk gescheiden als jullie niet meer met elkaar samenwonen. Jullie huwelijk wordt echter niet ontbonden en jullie vermogen wordt niet onderling verdeeld. Jullie blijven dus gehuwd, met alle gevolgen van dien op het vlak van rechten, verplichtingen, erfenis, levensverzekering, … Er is slechts één uitzondering: als de familierechtbank dringende en voorlopige maatregelen neemt.
Het eerste jaar van de feitelijke scheiding vullen jullie een gezamenlijke belastingaangifte in.