Crowdfunding

Wie mag een beroep doen op crowdfunding?

Van filmmakers over ngo’s in ontwikkelingslanden tot commerciële ondernemingen en start-ups. Allemaal kunnen ze een beroep doen op crowdfunding.

Vaak gaat het om nieuwe of kleinschalige bedrijven die een activiteit willen opstarten of om ondernemers die hun zaak verder willen uitbouwen of een product willen lanceren. Ze hebben er zelf niet genoeg geld voor, maar via crowdfunding vinden ze een alternatieve financieringsvorm.

Wat zijn de verschillende vormen van crowdfunding?

• Crowdfunding gebaseerd op schenkingen: wie geld voor een project schenkt, krijgt hiervoor niets in de plaats.
• Crowdfunding met een voordeel in natura. In dit geval storten de mensen die aan een project willen deelnemen geld in ruil voor een voordeel in natura. Denk maar aan een crowdfundingcampagne voor het steunen van een startende rockband met als vergoeding een ticket voor hun eerste concert.
• Crowdfunding als een belegging in een bedrijf. Dat kan onder de vorm van een lening, waarbij beleggers hun geld later met intrest terugkrijgen. Het kan ook via het kopen van aandelen, waarbij dit geld in de onderneming blijft en de geldschieter erop rekent dat die winstgevend wordt en hij dividenden en een meerwaarde op zijn aandelen kan realiseren. In dit geval delen de investeerders de mogelijke winsten ... maar ook de financiële risico’s van het bedrijf.

Wat brengt crowdfunding op en wat zijn de risico’s?

Er bestaan veel varianten van crowdfunding, elk met eigen kenmerken en hun eigen rendement.

Geld lenen via crowdfunding

Wat is het rendement?

Gaat het om een lening, dan is het vrij eenvoudig om je rendement te berekenen. Vóór de onderneming geld begint in te zamelen, heeft zij bepaald hoeveel intrest zij wenst te betalen.

Wat zijn de risico’s?

Als de onderneming evenwel failliet gaat, is de kans reëel dat je je geld niet volledig of zelfs helemaal niet terugkrijgt. Vaak is er dan immers niet voldoende geld om iedereen terug te betalen.

Aandelen kopen via crowdfunding

Wat is het rendement?

Bij aandelen word je rechtstreeks blootgesteld aan de resultaten van de onderneming. Je bent er nooit zeker van dat ze winst maakt.

Als het project waarin je belegt succesvol is, heb je misschien jaarlijks recht op een deel van de winst. Je kan ook je aandelen doorverkopen en zo winst maken. Let wel: soms is die doorverkoop gelimiteerd. De regels ervoor zijn vaak vastgelegd in de financieringsvoorwaarden. Bovendien zijn de aandelen meestal niet “liquide”. Dat wil zeggen dat je jouw aandelen wel mag doorverkopen maar dat het niet per se gemakkelijk is om er een koper voor te vinden. 

Het bedrag dat je aan je belegging verdient, hangt dus in alle gevallen af van het succes van het project.

Wat zijn de risico’s?

Bij een faillissement zie je vermoedelijk niets van je oorspronkelijke inleg terug.

Op welke fiscale voordelen heb je recht als je via crowdfunding belegt?

In sommige gevallen geven beleggingen via een crowdfundingplatform recht op fiscale voordelen. Als dat het geval is, moet dit uitdrukkelijk vermeld worden in de informatie die voor de beleggers is bestemd.

Wat zijn de risico’s van een belegging via crowdfunding?

Via crowdfunding investeren, kan erg riskant zijn. Vaak wordt gevraagd om te investeren in kleine bedrijfjes of projecten die nog in hun kinderschoenen staan. Het valt af te wachten of een origineel idee wel degelijk succesvol blijkt. Is dat niet het geval? Dan ben je je geld bijna zeker gedeeltelijk of soms zelfs volledig kwijt, zelfs al beloofde de onderneming je binnen een bepaalde termijn terug te betalen.

Je moet als potentiële belegger zelf uitmaken of de beleggingsvoorstellen geschikt zijn voor jouw beleggersprofiel. Dat doe je vooraleer je effectief investeert. Hou hierbij rekening met je persoonlijke situatie. Je investeert beter geen geld in crowdfunding dat je binnen zes maanden tot drie jaar nodig hebt om bijvoorbeeld een huis te kopen.

Wat is het wettelijk kader voor crowdfunding?

Wie een crowdfundingplatform wil uitbaten, waarbij een belegging mogelijk is, moet in de meeste gevallen over een vergunning beschikken die wordt afgeleverd door een financiële toezichthouder. In België is dat de FSMA. Sinds november 2021 is er een Europese verordening van toepassing op de crowdfundingplatformen. Er zijn dus gemeenschappelijke regels van toepassing in heel Europa en de crowdfundingplatformen die over een vergunning beschikken om actief te zijn in één lidstaat van de Europese Unie, kunnen hun diensten aanbieden in de andere lidstaten van de Europese Unie.

De platformen moeten hun klanten duidelijk informeren, onder meer over de mogelijke financiële risico’s van elk project. Bovendien moeten de beleggers voor elk project waarin ze investeren, een fiche ontvangen met de essentiële informatie over de belegging. Die fiche moet opgesteld worden door de gefinancierde onderneming, en dient de belangrijkste informatie over het project in kwestie te bevatten.