Beleggingsfraude is helaas niet de enige vorm van fraude. Oplichters zijn zeer gewiekst en vinden telkens nieuwe manieren om mensen in de val te lokken.
Meer aanwijzingen om oplichting te herkennen vind je op de website van de FOD economie.
Hieronder vind je alvast een aantal vaak voorkomende vormen.
Bij computerhelpdeskfraude doen oplichters zich voor als helpdesk-medewerkers van een computerfirma en bellen ze je op. Ze vragen je om je computer aan te zetten en hun instructies op te volgen. Ze beweren dat er een probleem zou zijn met je computer. Niets is minder waar: in werkelijkheid hacken ze je en nemen ze je computer over, om hierna je rekeningen te plunderen.
Bankhelpdeskfraude is gelijkaardig aan computerhelpdeskfraude, maar oplichters doen zich voor als medewerkers van jouw bank en bellen je op met de vraag om jouw computerscherm te delen en persoonlijke codes door te geven, omdat er zogezegd verdachte transacties werden gevonden op jouw bankrekening. Zo slagen ze erin overschrijvingen uit te voeren met jouw rekening en je heel wat geld te ontfutselen.
Fraudeurs doen zich per telefoon soms ook voor als medewerkers van Cardstop of komen zelfs aan je deur zogezegd als bankmedewerker die je komt helpen.
Bij deze vorm van fraude gaan oplichters meestal te werk in twee stappen: ze sturen je eerst een phishingbericht om je je persoonlijke bankcodes te ontfutselen. Zo proberen ze toegang te krijgen tot je rekening. Daarna bellen ze je op. Ze doen zich dan voor als een medewerker van je bank en vragen je om geld over te schrijven naar een zogezegd nieuwe, veilige rekening. Ga hier nooit op in! Dan eindig je immers met een geplunderde bankrekening.
Bij kredietfraude lokken zogenaamde kredietverstrekkers de consument met advertenties over kredieten tegen bijzonder gunstige voorwaarden.
De procedure om een krediet aan te vragen is uiterst eenvoudig: je moet enkel op voorhand een bedrag storten. Dat is zogezegd nodig om bepaalde kosten te dekken. De oplichters verwijzen naar dossierkosten, legalisatiekosten, administratieve kosten of kosten voor verzekering tegen wanbetaling.
Zodra je het gevraagde bedrag hebt gestort, verdwijnt de zogenaamde kredietverstrekker en slaag je er niet meer in je geld te recupereren.
Bij identiteitsfraude gebruiken oplichters je gegevens om bijvoorbeeld online aankopen te doen. In sommige gevallen gaat dit zeer ver, zoals wanneer criminelen leningen aangaan in jouw naam.
Bij vriendschaps- of datingfraude willen oplichters, mannen én vrouwen, met jou zogezegd een vriendschap of liefdesrelatie aangaan. In werkelijkheid zijn ze er enkel op uit om je geld af te troggelen. Vaak verloopt dit via datingsites of sociale media. Ze spelen in op je emoties en proberen een vertrouwensband met je op te bouwen. Soms duurt dit maanden of zelfs jaren. Op een dag hebben ze geld nodig om naar je toe te komen, om voor een ziek familielid te zorgen en vragen ze je om hulp. Wees altijd op je hoede wanneer iemand die je nog nooit gezien hebt, om geld vraagt.
Ze houden van jou maar vooral van je geld
Sommige valse profielen op sociale media en datingwebsites zullen met jou een band opbouwen om dan met een gouden investeringsvoorstel te komen, dat achteraf frauduleus blijkt te zijn. Er is dan sprake van beleggingsfraude.
Phishing is vissen naar je gegevens. Zogezegd in naam van je bank of de overheid (itsme) proberen oplichters je gegevens te ontfutselen. Ze hengelen bijvoorbeeld naar codes van je bankkaart of je kredietkaart of ze vragen naar je paswoorden en dergelijke meer. Dit gebeurt via e-mail, via WhatsApp, via sms, telefonisch. Weet dat je echte bank of kredietverlener dit nooit doet. Soms is het de politie of de overheid die zogezegd contact opneemt. Of de oplichter doet zich voor als je zoon of dochter die een nieuw nummer heeft en vraagt of je wat kosten wil betalen die hij of zij nog heeft. Twijfel je toch omdat de oplichter zo geloofwaardig overkomt? Kijk het dan eerst na met je bank. Je kan ook altijd je zoon of dochter zelf terugbellen om na te gaan of de oproep wel van hem of haar afkomstig is. En geen betaling is zo dringend dat ze binnen de paar minuten moet gebeuren!
Let op met betalingslinken op online marktplaatsen! Soms worden ze door phishers gebruikt om je gegevens te ontfutselen.
Bij factuurfraude onderscheppen oplichters echte facturen en correspondentie en veranderen ze het rekeningnummer. Je bent je van geen kwaad bewust en betaalt de factuur.
Wees altijd op je hoede wanneer je voor het eerst een factuur betaalt en controleer of het rekeningnummer dat op de bestelbon staat overeenstemt met dat op de website van de aanbieder.
Factuurfraude komt niet enkel voor met papieren facturen, maar ook als de facturen via e-mail verstuurd worden.
Tips om factuurfraude te voorkomen, vind je in deze video van de overheid.
Criminelen kunnen gestolen geld niet zomaar op hun eigen rekening laten storten. Dus vragen ze om het eerst op de rekening van een zogenaamde geldezel te zetten, waarna het wordt doorgesluisd.
Geldezels zijn dus mensen die gebruikt worden als tussenpersoon om crimineel geld door te storten. In veel gevallen gaat het om jongeren, die wat kunnen verdienen, gewoon door hun rekening eventjes te laten gebruiken.
Als geldezel ben je strafbaar, want je bent medeplichtig aan fraude en witwaspraktijken. De kans dat je wordt gepakt is 100 %. Het nummer van je bankrekening is immers bekend en de rekening staat op je naam.
Oplichters doen zich voor als iemand van het management van een bedrijf. Daarna nemen ze, vaak per e-mail, contact op met werknemers die in de betrokken onderneming de toelating hebben om betalingen te doen. Ze overtuigen hen om wegens een noodgeval met spoed grote bedragen over te schrijven naar een bepaald rekeningnummer. De oplichters lijken de organisatie goed te kennen, de e-mails zijn zeer overtuigend.
Bij piramidefraude belooft de initiatiefnemer van de piramide de beleggers investeringen met een hoog rendement, ver boven de markt.
De fraudeur neemt de eerste stortingen in ontvangst van beleggers die zich hebben laten verblinden door de voorgespiegelde winst. Maar in tegenstelling tot wat hen is voorgehouden, belegt hij hun geld niet. Het piramidesysteem houdt in dat de deelnemers zelf nieuwe beleggers moeten aanbrengen, waardoor ze nog meer winst kunnen behalen. Nieuwe beleggers die in het systeem stappen, brengen geld binnen dat alweer niet wordt belegd, maar deels wordt gebruikt om de eerste deelnemers te vergoeden.
Alle beleggers samen vormen op die manier als het ware een piramide. Hoe hoger je op de piramide staat, hoe groter de kans dat je veel geld verdient. Zoals bij ponzifraude vallen de fraudeurs door de mand als er te weinig nieuwe beleggers bijkomen.
Wees voorzichtig! Als je deelneemt aan zo’n piramidespel riskeer je niet enkel je geld te verliezen, maar ook medeplichtig te worden bevonden aan een strafrechtelijk misdrijf. Als een belegger immers, in een piramidesysteem, een vergoeding krijgt voor het aanbrengen van nieuwe beleggers, veeleer dan voor de verkoop van producten, vormt dit een oneerlijke handelspraktijk.
