Wat zijn de gevolgen als je samen een woning koopt?
Je bent getrouwd
Mensen die samen een hypothecaire lening afsluiten om een woning te kopen, moeten meestal rekening houden met:
- Een hoofdelijke aansprakelijkheid
- Een onverdeeldheid
Zonder in juridische details te treden betekent dit dat ieder van de medeleners aansprakelijk kan worden gesteld om het volledige bedrag terug te betalen. Dat kan tot extreme situaties leiden als een van hen over onvoldoende middelen blijkt te beschikken of met de noorderzon verdwijnt. Wie achterblijft, moet vanaf dan alleen voor de afbetalingen zorgen.
Getrouwde partners genieten wel van de "bescherming van de gezinswoning". Dat principe maakt het voor één van hen onmogelijk om alleen te beslissen over het verhuren of verkopen ervan.
Je bent wettelijk samenwonend
De hoofdelijke aansprakelijkheid en onverdeeldheid zijn ook van toepassing als wettelijk samenwonenden samen een eigendom kopen. Net als getrouwde partners genieten zij van de "bescherming van de gezinswoning".
Je bent feitelijk samenwonend
Feitelijk samenwonenden kunnen samen een eigendom kopen. Voor hen geldt dan eveneens de hoofdelijke aansprakelijkheid en de onverdeeldheid.
Er is echter geen sprake van een bescherming van de gezinswoning. Met andere woorden: Als je partner overlijdt, kan jij niet eisen dat je in het huis mag blijven wonen.
Kocht je de woning samen, dan ben je eigenaar van je aandeel. Het aandeel van je overleden partner gaat dan naar zijn of haar wettelijke erfgenamen (kinderen, ouders…). Zij kunnen vragen dat het huis wordt verkocht om hun erfdeel te krijgen. Feitelijke samenwoners worden dus niet beschermd en hebben (zonder tussenkomst van een notaris) géén erfrecht.
Kom je liever niet in een dergelijke situatie terecht? Raadpleeg dan een notaris. Die kan je uitleggen hoe je dergelijke problemen voorkomt.
Weetje
Feitelijke samenwoners genieten niet van de wettelijke bescherming van de gezinswoning.
Wat is een beding van aanwas?
Een beding van aanwas is een overeenkomst tussen twee of meer personen die samen een onroerend goed, zoals een appartement of huis, kopen of bezitten.
Ze komen via een beding van aanwas overeen dat het deel van de eerst stervende zal toekomen aan de overlevende(n).
Voorbeeld
Zo kan een feitelijk samenwonend koppel ervoor zorgen dat als een van hen overlijdt, de langstlevende de volledige eigendom van de woning erft.
Omdat je niet vooraf weet wie als eerste zal overlijden, is dit een kanscontract. De langstlevende had ook als eerste kunnen overlijden. Net daarom moeten er geen successierechten betaald worden, maar enkel registratierechten na het overlijden van de eerste partner.
Let wel: Als de kansen tussen de partners als ongelijk worden beschouwd, dan kan zo’n beding van aanwas wel als een schenking beschouwd worden. Denk bijvoorbeeld aan koppels met een heel groot leeftijdsverschil.
Het beding van aanwas kan enkel verbroken worden als alle betrokkenen hiermee akkoord gaan. Het kan nooit eenzijdig verbroken worden. Dit betekent dat iemand die een woning gekocht heeft met het aanwasbeding zijn deel bij je overlijden nooit meer zomaar kan laten erven. Je kan dan geen andere begunstigde meer aanduiden.
Wikifin-tip
Welke samenlevingsformule je ook kiest, vraag bij een notaris welke mogelijkheden er zijn om in de aankoopakte van je woning bepalingen op te nemen die je na het overlijden van je partner beschermen.