Als je een staatsbon koopt, leen je je geld voor een vooraf bepaald aantal jaren uit aan de overheid. Die betaalt je in ruil elk jaar een afgesproken intrest. Op de vervaldag krijg je je kapitaal terug.
Wat is een staatsbon?
Op deze pagina
Wat brengt de staatsbon op?
De intrest op een staatsbon (men noemt dit ook de “coupon”) ligt van bij de uitgifte vast. Hij wordt berekend op de nominale waarde van de bon en wordt jaarlijks uitbetaald. Hiervan moet je wel 30 % roerende voorheffing aftrekken. Je krijgt dus je coupon uitbetaald verminderd met deze belasting.
Weetje
Op de staatsbons met een looptijd van één jaar die werden uitgegeven in september 2023 is de roerende voorheffing verminderd tot 15%.
Soms betaal je bij de uitgifte meer of minder voor je staatsbon dan wat de overheid op de eindvervaldag terugbetaalt. Men zegt dan dat de uitgifteprijs verschilt van de nominale waarde.
De effectieve opbrengst op je staatsbon wordt bijgevolg niet alleen bepaald door de nominale waarde en de coupon, maar ook door de uitgifteprijs.
Voorbeeld
Als een staatsbon wordt uitgegeven tegen een uitgifteprijs van 101 %, dan betaal je voor elke obligatie met een nominale waarde van 1000 euro in totaal 1010 euro. Stel dat je een intrest van 2 % krijgt, dan ontvang je elk jaar 20 euro intrest. De coupon wordt inderdaad op de nominale waarde berekend. Maar dat is wel een brutobedrag. Na aftrek van 30 % roerende voorheffing hou je nog 14 euro netto over. Op de vervaldag krijg je dan de nominale waarde van 1000 euro terug.
Zijn staatsbons veilig?
Het risico dat de Belgische overheid failliet gaat, is bijzonder klein. Daarom wordt een staatsbon als veilig beschouwd.
Meer info
Bij elke uitgifte van een nieuwe staatsbon publiceert de overheid een infofiche met de kenmerken ervan. Hou rekening met deze informatie om te bepalen of deze staatsbon in overeenstemming is met je beleggersprofiel.
Wikifin-tips
- Belgische staatsbons zijn een veilige belegging. Als je veilig wil beleggen, is een staatsbon een geschikt middel. De veiligheid heeft wel een prijs. Het rendement van de staatsbon ligt lager dan het rendement op beleggingen met meer risico.
- De aangekondigde intrestvoet op een staatsbon is een bruto intrestvoet. Hiervan moet je nog 30 % roerende voorheffing aftrekken.
- Ben je zeker dat je je geld tijdens de looptijd van de staatsbon niet nodig zal hebben? Je kan je staatsbon dan wel verkopen op de beurs voor de eindvervaldag, maar de prijs die je ervoor krijgt, kan verschillen van de prijs die je betaalde. Je betaalt ook kosten en beurstaks.
- Staatsbons kopen en verkopen op de beurs is iets ingewikkelder. Als je hiermee weinig of geen ervaring hebt, vraag dan advies aan je bank.
Hoe koop en verkoop je een staatsbon?
De staatsbon is voor gewone spaarders. Je kan hem kopen wanneer de overheid er uitgeeft. Dat gebeurt doorgaans viermaal per jaar. Als men het heeft over “intekenen op de primaire markt", bedoelt men kopen op het ogenblik van de uitgifte. Je betaalt dan enkel de uitgifteprijs en geen andere kosten.
Als de overheid een staatsbon uitgeeft, kan je hem kopen bij een bank. De minimale inleg is 100 euro, je kan ook een veelvoud daarvan beleggen. De gekochte staatsbons worden op je effectenrekening bij de bank gezet. Je kan ze ook rechtstreeks bij de overheid kopen en bewaren, door ze te laten inschrijven in het grootboek van de staatsschuld.
Je kan ook staatsbons kopen op een ander ogenblik. Dat gebeurt dan op de beurs. Hiervoor moet je een opdracht geven aan je bank.
De prijs die je krijgt als je een staatsbon op de beurs verkoopt, kan verschillen van de nominale waarde:
- Als de intrest op de markt hoger is dan die van je staatsbon, krijg je minder dan de nominale waarde.
- Als je staatsbon meer opbrengt dan de rente op de markt, dan kan je de staatsbon met een meerwaarde verkopen.
Let wel: Bij het kopen en verkopen van staatsbons op de beurs, moeten beurskosten en beurstaks betaald worden.
Weetje
Je kan je staatsbons laten inschrijven in het grootboek van de staatsschuld. Op die manier vermijd je de kosten van een effectenrekening.
Wat is de nominale waarde van een staatsbon?
Als een staatsbon voor de eerste keer wordt uitgegeven, krijgt die een waarde toegekend. Dit is de "nominale waarde". Het is niet altijd het bedrag dat je effectief moet betalen om de staatsbons te kunnen kopen. Soms betaal je iets meer of iets minder dan 100 % van de nominale waarde, bijvoorbeeld 99,50 % of 101 %. Dat is de uitgifteprijs. Het verschil met de nominale waarde noemen we de uitgiftepremie.
Op de eindvervaldag krijg je je geld terug. Dat is meestal de nominale waarde. In sommige gevallen krijg je bij terugbetaling een extraatje: de "terugbetalingspremie".