Hoe berekent de fiscus de waarde van vruchtgebruik en de blote eigendom?

Een persoon die het vruchtgebruik erft, zal daarop ook worden belast. Daarom moet de waarde van dat vruchtgebruik worden bepaald. Die waarde hangt af van de leeftijd van de vruchtgebruiker. Hoe ouder de vruchtgebruiker, hoe lager de waarde van het vruchtgebruik, zoals blijkt uit onderstaande tabel met de coëfficiënten die in alle Gewesten worden toegepast om de waarde van het vruchtgebruik te berekenen.

Leeftijd van de vruchtgebruiker	Coëfficiënt
tot 20 jaar	18
van 20 tot 29 jaar	17
van 30 tot 39 jaar	16
van 40 tot 49 jaar	14
van 50 tot 54 jaar	13
van 55 tot 59 jaar	11
van 60 tot 64 jaar	9,5
van 65 tot 69 jaar	8
van 70 tot 74 jaar	6
van 75 tot 79 jaar	4
vanaf 80 jaar	2

Voorbeeld: Luc overlijdt. Hij is onder het wettelijk stelsel gehuwd (regime van de gemeenschap van goederen teruggebracht tot verworvenheden) met Anne (56 jaar oud). Samen hebben zij twee kinderen: Camille en Tom

Het koppel heeft samen een huis gekocht, waarvan de verkoopwaarde, na het overlijden van Luc, op 400 000 euro wordt geschat. Conform hun huwelijksstelsel zijn Luc en Anne elk voor de helft eigenaar van het huis. De erfenis van Luc bedraagt dus 200 000 euro. Als eigenaar behoudt Anne natuurlijk de eigendom van de helft van het huis. Daarnaast erft zij ook het vruchtgebruik van het huis: zij kan het huis verder blijven bewonen of het verhuren. Het jaarlijks rendement van de waarde van de volle eigendom wordt forfaitair vastgesteld op 4 %. Het jaarlijks rendement van de helft van de eigendom die Anne ontvangt, bedraagt 200 000 euro x 0,04 (4 % van het jaarlijks rendement) of 8000 euro.

Gezien haar leeftijd, is 11 de coëfficiënt die wordt toegepast bij berekening van de waarde van het vruchtgebruik van Anne. Het vruchtgebruik van Anne is dus 8000 euro x 11 = 88 000 euro waard. Camille en Tom erven de blote eigendom van het deel van hun vader in het huis, of 200 000 euro – 88 000 euro = 112 000 euro (of 56 000 euro elk).

Anne zal dus worden belast op 88 000 euro en Camille en Tom elk op 56 000 euro.