Fractioneel beleggen

Sommige financiële instellingen bieden beleggers de mogelijkheid om fractioneel te beleggen. Vaak betreft het instellingen die actief zijn via internet.

Je bepaalt zelf welk bedrag je wil beleggen in een effect - vaak een aandeel in een genoteerde onderneming of een ETF - ongeacht de koers ervan. Volstaat je belegde bedrag niet voor een rond aantal aandelen? Geen probleem, dan verwerf je het recht op een gedeelte van dat aandeel. 

Dit systeem biedt enkele voordelen. Aandelen met een hoge beurskoers worden zo toegankelijker. Je kan snel en met een relatief klein bedrag je beleggingsportefeuille diversifiëren. 

Waarop moet je letten als je voor fractioneel beleggen kiest?

Het mechanisme van fractioneel beleggen berust meestal op twee vormen, die op juridisch vlak verschillend zijn: derivatencontracten of mede-eigendom. 

In beide gevallen weerspiegelt de waarde van het afgeleide product of van de delen van mede-eigendom proportioneel de koers van het onderliggende aandeel. 

Wel verwerf je geen volledig aandeel en heb je dus geen stemrecht dat rechtstreeks ten aanzien van de onderliggende vennootschap kan worden uitgeoefend. 

De derivatencontracten of mede-eigendomsrechten zijn evenmin overdraagbaar aan andere beleggers. Wil je die verkopen, dan moet je via de aanbieder gaan die ze je verkocht heeft.

In vele gevallen beleg je dus niet in het aandeel zelf, maar in een ander instrument. Dat instrument wordt dan uitgegeven door een ander bedrijf dan de onderneming die het aandeel uitgeeft. De juridische en economische kenmerken verbonden aan fractionele beleggingen verschillen wezenlijk van het aandeel zelf. 

Ook kunnen de kosten en de risico’s van fractionele beleggingen sterk verschillen van de kosten en risico’s verbonden aan het onderliggende aandeel.

Specifieke risico’s bij fractioneel beleggen

Een eerste risico is de tegenpartij. Bij derivatencontracten loop je het risico dat de aanbieder zijn betalingsverplichting niet kan nakomen. Bij een mede-eigendom zet de aanbieder een specifieke structuur op voor de bewaring en het beheer van de aandelen. Komt de persoon die de structuur heeft opgezet of de bewaarder in moeilijkheden, dan kunnen er zich problemen voordoen en kan je misschien problemen ondervinden bij de toegang tot jouw fracties. 

Een tweede risico is de liquiditeit. Fractionele beleggingen worden niet op de beurs verhandeld, in tegenstelling tot de aandelen waarop ze betrekking hebben. De enige mogelijkheid om de fracties te verkopen is vaak een verbintenis van de aanbieder om de fracties buiten beurs terug te kopen als de belegger erom vraagt. 

Ten slotte richten we ook nog even de kijker op de kosten. De commissies voor fractioneel beleggen kunnen sterk verschillen naargelang de aanbieder. Maar omdat het vaak om beperkte beleggingen gaat, kan die commissie procentueel aanzienlijk zijn.

Wil je meer weten over de juridische aspecten van fractioneel beleggen? Ga dan even naar de website van de FSMA.