Misverstanden over schenkingen

Als ik geld schenk aan mijn kinderen, loop ik het risico dat ze het verspillen

Vele ouders kiezen voor een schenking om hun kind een financieel duwtje in de rug te geven. Om te beletten dat je kind dat geld zomaar onbezonnen uitgeeft, kan je voorwaarden koppelen aan een schenking. Zo kan je bijvoorbeeld bepalen dat je kind het geld enkel voor de aankoop van een woning mag gebruiken. Hier zijn tal van mogelijkheden, die erg creatief kunnen zijn, zolang je maar binnen redelijke grenzen blijft.

Als ik een schenking doe aan mijn getrouwd kind, valt die misschien in handen van haar/zijn schoonfamilie

Als je kind getrouwd is onder het stelsel van de scheiding van goederen of onder het wettelijk stelsel van de gemeenschap van goederen, maakt het geschonken goed automatisch deel uit van haar/zijn eigen vermogen.

Wil je toch op veilig spelen? Dan kan je aan de schenking de voorwaarde koppelen dat je kind het geschonken goed niet mag vervreemden (bv. verkopen of wegschenken). Opgelet zo’n clausule moet beperkt in tijd zijn en het een rechtmatig belang dient.  Daarnaast kan een clausule ook verbieden dat het geschonken goed in de gemeenschap van de echtgenoten wordt ingebracht. Zo blijft dat goed in het vermogen van je kind, zonder dat zij/hij daar zelf iets aan kan veranderen.

Als ik één van mijn kinderen iets schenk, benadeel ik mijn andere kinderen

Niet per se!
Je hebt als schenker de keuze: 

• Om de schenking “als voorschot op een erfenis” te doen of niet. Als dat het geval is, krijg je kind de schenking terwijl je leeft, maar die zal van zijn erfenis worden afgetrokken. 
• Wil je dat kind echt bevoordelen tegenover je andere kinderen, dan kan je een schenking “buiten erfdeel” doen. In dat geval wordt de schenking niet met het erfdeel van je kind verrekend.

Specifieer je niets, dan gebeurt de schenking in principe “als een voorschot op erfenis”.

Informeer je hierover bij je notaris. Hij zal alle mogelijkheden in detail kunnen uitleggen.

Als ik een schenking doe, moet ik nog drie jaar blijven leven

Dat hangt af van wat je wil schenken.

Roerende goederen (geld, aandelen, meubels …) kan je op verschillende manieren schenken. Als je ervoor kiest om schenkbelasting te betalen bij de schenking van roerende goederen door beroep te doen op een notaris of door je schenking te laten registreren, is de kous af: op die goederen zal geen erfbelasting (successierechten) meer verschuldigd zijn, zelfs niet als je binnen drie jaar (vijf jaar in Wallonië) sterft.

Roerende goederen kan je echter ook schenken met een handgift of met een bankgift, zonder de gift te laten registreren en dus zonder schenkbelasting te betalen. Daar hangt wel een risico aan vast: als je roerende goederen schenkt en binnen drie jaar (vijf jaar in Wallonië) overlijdt, moeten je erfgenamen erfbelasting betalen op die goederen. En dat kan duurder uitvallen dan de goedkopere schenkbelasting.

Als je een onroerend goed schenkt (bijvoorbeeld een huis), betaal je automatisch schenkbelasting aangezien de schenking via een notariële akte gebeurt. Je erfgenamen zullen geen erfbelasting meer moeten betalen op het onroerend goed. Ook hier is de termijn van drie jaar belangrijk, omwille van het “progressievoorbehoud”. Die regel houdt in dat, als je binnen drie jaar na de schenking sterft, er bij de berekening van de erfbelasting wél rekening wordt gehouden met de waarde van de schenking van onroerend goed als er nog een ander onroerend goed aanwezig was in de nalatenschap en als de schenkingen door dezelfde persoon zijn gebeurd. De reeds betaalde schenkbelasting zal als vooruitbetaalde erfbelasting worden beschouwd.

Sinds 1 januari 2016 heeft het overlijden van de schenker binnen drie jaar na de schenking geen invloed meer op de berekening van de erfbelasting voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Overigens is het vanuit fiscaal oogpunt aangeraden om een nieuwe schenking van onroerend goed te doen als de periode van drie jaar en één dag is verstreken (vijf jaar en één dag in Wallonië).

En als je binnen drie jaar meer dan één schenking van een onroerend goed doet?

Het is belangrijk te weten dat, bij de berekening van de schenkbelasting op de tweede schenking, rekening zal worden gehouden met het bedrag van de eerste schenking. Gezien de tarieven progressief zijn, zullen meerdere schenkingen het te betalen bedrag doen stijgen. Het is dus altijd interessant om de termijn van drie jaar te respecteren om te voorkomen dat je meer schenkbelasting zou moeten betalen.

Kijk ook even naar de infofiche van Notaris.be.