Hoe spaar en beleg je voor je kind of kleinkind?

Hoe zorg je ervoor dat het geld dat je voor je (klein)kind hebt bestemd ook bij hem/haar terecht komt? Hoe vermijd je dat het op zijn of haar achttiende verjaardag het spaarpotje er al volledig doorjaagt? Hoe kan je er als grootouder voor zorgen dat één van de ouders het geld niet voor zich houdt?

Sparen of beleggen zodat een kind op volwassen leeftijd wat spaargeld heeft en zo een duwtje in de rug krijgt, is absoluut geen slecht idee. Het verdient echter aanbeveling om enkele raadgevingen in acht te nemen, om ontgoochelingen te vermijden.

De verschillende mogelijkheden

• Sparen op een spaarrekening is veilig en iedereen is ermee vertrouwd. Onze Vergelijkingstool spaarrekeningen toont je de hoogste rendementen op jongerenspaarrekeningen.
• Het is geen geheim dat een spaarrekening momenteel een relatief laag rendement biedt. Wie wat meer risico aanvaardt, kan door te beleggen een hoger rendement nastreven. Er bestaan verschillende opties. Zo kan je bijvoorbeeld een verzekeringsproduct kiezen of financiële producten zoals obligaties, aandelen of beleggingsfondsen. Als je opteert voor obligaties, aandelen of beleggingsfondsen moet je die op een effectenrekening bewaren.

Of je nu spaart of belegt, je kan telkens kiezen tussen drie mogelijkheden: een spaar- of effectenrekening op je eigen naam, op naam van het kind of een rekening “met derdenbeding”. Elke formule heeft voor- en nadelen.

Een spaar- of effectenrekening op je eigen naam

+ Je behoudt de volledige controle. Wanneer je dringend geld nodig hebt, kan je dat van de spaarrekening nemen of effecten verkopen.

+ Je geeft het geld wanneer jij vindt dat je (klein)kind er klaar voor is.

- Bij overlijden is er geen zekerheid dat het geld bij het aangeduide kind terecht komt. Het kapitaal valt in de algemene nalatenschap en er moeten successierechten op betaald worden. Als je zeker wil zijn dat het geld naar je (klein)kind gaat kan je dit voorzien in het kader van je successieplanning. Informeer bij je notaris.

- Als je na het schenken van het geld of beleggingen binnen de drie jaar (Vlaanderen en Brussels Hoofdstedelijk Gewest) of vijf jaar (Wallonië) overlijdt, moet het kind op de schenking successierechten betalen.

Een spaar- of effectenrekening op naam van het (klein)kind

+ Je hebt de zekerheid dat het geld bij je (klein)kind terecht komt.

+ Het geld valt buiten je nalatenschap in geval je overlijdt. Enkel de stortingen van de laatste drie/vijf jaar voor het overlijden komen in de nalatenschap terecht.

- Het is moeilijk om geld van een spaarrekening te halen of effecten te verkopen wanneer je financiële moeilijkheden hebt. Vooraleer te kunnen verkopen, moet je aantonen dat dit in het belang van je kind gebeurt.

- Vanaf de achttiende verjaardag van het (klein)kind verlies je elke zeggenschap over de rekening.

Een spaar- of effectenrekening met een derdenbeding

Een spaar- of effectenrekening met een derdenbeding ten voordele van het kind of kleinkind dat je aanduidt, is een tussenoplossing. Het is een rekening op je eigen naam, waarbij je een beding opneemt. Daarin wijs je het (klein-)kind als begunstigde aan. Je bepaalt ook een datum waarop het kapitaal hem of haar toekomt. Bijvoorbeeld op achttienjarige leeftijd of later. Zolang die datum er niet is, kan je steeds zowel de timing als de begunstigde veranderen. Je kan ook probleemloos geld van de rekening halen. Op de vervaldag schenk je het geld of de beleggingen definitief aan het aangeduide kind en kan je niet meer ingrijpen.

+ Deze formule biedt zekerheid over de begunstigde.

+ Je kan het ogenblik waarop het kind het geld krijgt zelf vastleggen.

+ Het blijft een rekening op jouw naam. Je kan dus steeds geld afhalen.

- Bij overlijden moet de begunstigde successierechten betalen. De rekening wordt dan geblokkeerd tot op de vooraf aangeduide leeftijd van het (klein)kind.

- Wanneer je binnen de drie/vijf jaar na de einddatum van de rekening overlijdt, zijn er ook successierechten verschuldigd, want je hebt de beleggingen via een schenking weggegeven.