FAQ over verzekeringen voor gevorderden

Een verzekeringscontract is een overeenkomst tussen een verzekeraar en een verzekeringsnemer, waarin de rechten en plichten van beide partijen worden vastgelegd.

De verzekeraar moet een bepaalde prestatie leveren als het contractueel gedekte risico zich voordoet. Voorbeeld: Via een overlijdensverzekering wil je je partner financieel beschermen in het geval je voor een bepaalde leeftijd zou sterven. Doet zich dat voor, dan moet de verzekeraar een som geld betalen aan je partner zoals bepaald in het contract.

Je moet het risico waartegen je je wil verzekeren correct aangeven en aan de verzekeraar een premie betalen. 

Om het risico te omschrijven, moet je alle elementen signaleren, op basis waarvan de verzekeraar het risico kan inschatten. Die inschatting van het risico bepaalt of de verzekeraar het risico wil dekken en zo ja, hoe hoog de premie is. Om het risico te kunnen inschatten, wordt soms gevraagd om een vragenlijst in te vullen.

Vergeet je tijdens de contractbesprekingen sommige elementen aan te geven of maak je daarbij fouten, dan voorziet de wet in sancties:

• Gaat het om een opzettelijk verzwijgen van informatie of het geven van foutieve informatie, dan is het contract nietig. Een ‘nietig’ contract is een contract dat niet bestaat. De verzekeraar komt dan niet tussen als er zich een schadegeval voordoet.
• Gaat het om een onopzettelijke verzwijgen of fout? Dan kan de verzekeraar het contract aanpassen. Hij zal de premie herzien tot op het niveau dat hij had kunnen vragen als hij de volledige informatie zou gehad hebben. Is er een schadegeval vooraleer het contract werd aangepast, dan kan de verzekeraar het bedrag van zijn tussenkomst proportioneel verminderen.

Stel: in je aangifte voor de brandverzekering heb je niet vermeld dat je woning een rieten dak heeft. Bij een brand kan de schadevergoeding dan berekend worden op basis van de verhouding tussen de betaalde premie en de premie die je zou hebben moeten betalen als je de juiste informatie had gegeven.

Zijn alle partijen het eens over de inhoud van het contract, dan stelt de verzekeraar het op en ondertekenen zowel de verzekeringsnemer als de verzekeraar het contract.

Het verzekeringscontract bestaat uit:

• De algemene voorwaarden: dat zijn de voorwaarden, rechten en plichten die gelden voor alle verzekerden met eenzelfde verzekeringsproduct (brandverzekering, autoverzekering, familiale verzekering …).
• De bijzondere voorwaarden: dat zijn voorwaarden die specifiek zijn voor de verzekerde en voor het risico dat wordt verzekerd (tarifering, verzekerde bedragen, vrijstellingen, persoonlijke gegevens, adres van het risico, ingangsdatum en duur van het contract …).

Het contract houdt ook rekening met het verzekeringsvoorstel: dat is een formulier van de verzekeraar waarop de verzekeringsnemer aangeeft welke risico’s hij loopt.

Als je situatie in de loop van het contract verandert of het risico evolueert, moet je dat aan de verzekeraar signaleren. Het is mogelijk dat door een gewijzigde situatie het risico verzwaart. De verzekeraar kan het contract aanpassen of het kan beëindigd worden. In de meeste verzekeringen gelden – net als voor verzwijgen en onjuistheden bij het sluiten van het contract – wettelijke sancties als je de wijziging niet meedeelt. De prestaties kunnen worden verminderd, waardoor de verzekeraar bij een schadegeval een lager bedrag uitbetaalt dan oorspronkelijk bepaald was.

Voor levensverzekeringen en ziekteverzekeringen hoef je wijzigingen in je gezondheidssituatie in de loop van het contract niet mee te delen.

In het verzekeringsjargon is een ‘risico’ een onzekere gebeurtenis die zich buiten de wil van de verzekerde om kan voordoen. Het kan gaan om een gebeurtenis waarvan je de financiële gevolgen vreest zoals een verkeersongeval. Toch hoeft dat niet altijd iets negatiefs te zijn. Ook het bereiken van de pensioenleeftijd kan een ‘risico’ zijn indien er op dat moment een kapitaal wordt uitgekeerd.

De verzekeraar kan bepalen binnen welke grenzen hij bereid is een risico te verzekeren. Hij kan ook beslissen wanneer hij niet wil tussenkomen. Dat zijn dan de uitsluitingen.

Er bestaan ook wettelijke uitsluitingen waarvan in een contract niet kan worden afgeweken. Dat is bijvoorbeeld het geval voor schade die opzettelijk wordt veroorzaakt door de verzekeringsnemer of door de in het contract verzekerde personen. Dergelijke schade wordt nooit gedekt. Sommige andere door de wetgever toegestane uitsluitingen, kan de verzekeraar toch dekken, zoals schade veroorzaakt door rijpaarden bij een BA familiale. Of schade die de verzekerde veroorzaakte toen hij dronken was.

Verzekeringen kunnen ook in klassen worden onderverdeeld. Bij een verdeling naar het soort risico spreken we dan onder meer over goederenverzekering, aansprakelijkheidsverzekering of kostenverzekering. Bij een opdeling naargelang de afhandeling van schadegevallen gaat het om een schadevergoedingsverzekering of een forfaitaire verzekering.

• Een goederenverzekering dekt de schade aan zaken zoals je woning, meubels …
• Een aansprakelijkheidsverzekering beschermt je vermogen als je een fout hebt gemaakt en je slachtoffer een vergoeding vraagt. De BA autoverzekering vergoedt het slachtoffer van een verkeersongeval waarvoor je aansprakelijk wordt gesteld.
• Een kostenverzekering komt tussen als je kosten moet maken, bijvoorbeeld om je belangen te verdedigen of om je medische verzorging te betalen. De verzekering "Rechtsbijstand" dekt de gerechtskosten en de honoraria van een advocaat tijdens een proces.
• Een schadevergoedingsverzekering vergoedt het slachtoffer voor de werkelijk geleden schade. Zo zal een omniumverzekering de herstelkosten aan je wagen vergoeden na aftrek van de overeengekomen franchise.
• In een forfaitaire verzekering is het bedrag van de vergoeding niet afhankelijk van de door het slachtoffer geleden schade. In het geval van een overlijdensverzekering ontvangt de begunstigde een bedrag als de verzekeringsnemer sterft. Het is niet afhankelijk van de omvang van de financiële schade maar contractueel vastgelegd.