De komst van een kind

De komst van een kind verandert jouw leven! Al jojuw vrienden en familie mogen het weten. Maar nog heel wat andere personen en instellingen moeten óók op de hoogte zijn van die blijde gebeurtenis. 

Al snel merk je dat kinderen veel geld kosten! Als financiële ondersteuning krijg je bij de geboorte een geboortepremie; misschien krijg je er zelfs meer dan één. Nadien krijg je kinderbijslag. Als zelfstandige heb je na de bevalling recht op financiële ondersteuning voor jouw huishouden.

Na de vreugde van de geboorte, word je geconfronteerd met de realiteit en de kosten rond de bevalling: de ziekenhuisfactuur, behandelingen bij de kinesist,… Een voor een verdwijnen al die bedragen van jouw rekening! Gelukkig moet je niet voor alles opdraaien en krijg je een aantal uitgaven terugbetaald.

  1. Wie moet ik van de geboorte op de hoogte brengen?

    Het is eindelijk zover: jouw baby is geboren!

    Het goede nieuws doet de ronde onder familie en vrienden. Iedereen deelt in jouw vreugde.

    Maar, ben je niemand vergeten?

    Natuurlijk moet je aangifte doen bij de gemeente waar de bevalling heeft plaatsgevonden. Meer informatie lees je op deze website. De specifieke formaliteiten voor kinderen die in het buitenland werden geboren, lees je op deze website.

    Vergeet ook niet:

    • jouw ziekenfonds te verwittigen;
    • de werkgever te verwittigen van de ouder die het kind fiscaal ten laste heeft. Kinderen ten laste hebben, dat heeft gevolgen voor jouw belastingen: jouw netto-loon verhoogt want de bedrijfsvoorheffing daalt (dat is de belasting die jouw werkgever van jouw loon afhoudt).

  2. Hoe krijg ik de geboortepremie (ook wel kraamgeld genoemd)

    Vanaf 1 januari 2019 wordt de kinderbijslag niet langer beheerd door de federale overheid maar door de regionale overheden.

    Voortaan beheer elke regionale overheid, Vlaanderen, Wallonië, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Duitstalige Gemeenschap, haar eigen kinderbijslagregeling. Die regeling geldt voor alle kinderen die er gedomicilieerd zijn. Elke regio bepaalt dus zelf hoeveel de kinderbijslag er bedraagt, zorgt voor regelgeving rond de kinderbijslag en beschikt over een eigen betaalcircuit.

    Je krijgt kinderbijslag van de regio waar jouw kind gedomicilieerd is. M.a.w. waar het is ingeschreven in het bevolkingsregister. Als je kind bijvoorbeeld gedomicilieerd is in Duitstalig België, krijg je kinderbijslag van de overheidsdienst van de Duitstalige Gemeenschap.

    Voor kinderen die in het buitenland (EU) wonen, wordt de kinderbijslag uitgekeerd door de regio waar de werkgever (of de laatste werkgever) van de sociaal verzekerde gevestigd is

    Hier vind je meer informatie voor Vlaanderen.

    Hier vind je meer informatie voor Brussel.

    Hier vind je meer informatie voor Wallonië.

    Hier vind je meer informatie voor Duitstalig België.

  3. Worden er na de geboorte nog andere premies uitbetaald?

    Onder bepaalde voorwaarden betalen sommige ziekenfondsen een geboortepremie uit in het kader van een aanvullende verzekering. Voor meer informatie hierover en over jouw specifiek dossier, kan je contact opnemen met jouw ziekenfonds.

    Informeer bij jouw gemeente en bij de verenigingen waarvan je lid bent of ook zij een geboortepremie uitbetalen.

  4. Heb ik recht op een adoptiepremie?

    Net als na een geboorte, worden er na een adoptie premies toegekend. Voor een eerste kind bedraagt de adoptiepremie evenveel als de geboortepremie.

    Vanaf 1 januari 2019 wordt de kinderbijslag niet langer beheerd door de federale overheid maar door de regionale overheden.

    Voortaan beheer elke regionale overheid, Vlaanderen, Wallonië, het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de Duitstalige Gemeenschap, haar eigen kinderbijslagregeling. Die regeling geldt voor alle kinderen die er gedomicilieerd zijn. Elke regio bepaalt dus zelf hoeveel de kinderbijslag er bedraagt, zorgt voor regelgeving rond de kinderbijslag en beschikt over een eigen betaalcircuit.

    Je krijgt kinderbijslag van de regio waar jouw kind gedomicilieerd is. M.a.w. waar het is ingeschreven in het bevolkingsregister. Als je kind bijvoorbeeld gedomicilieerd is in Duitstalig België, krijg je kinderbijslag van de overheidsdienst van de Duitstalige Gemeenschap.

    Voor kinderen die in het buitenland (EU) wonen, wordt de kinderbijslag uitgekeerd door de regio waar de werkgever (of de laatste werkgever) van de sociaal verzekerde gevestigd is

    Hier vind je meer informatie voor Vlaanderen.

    Hier vind je meer informatie voor Brussel.

    Hier vind je meer informatie voor Wallonië.

    Hier vind je meer informatie voor Duitstalig België.

  5. Vanaf wanneer ontvang ik kinderbijslag?

    Kinderbijslag krijg je vanaf de maand die volgt op de geboorte. Werd jouw kind, bijvoorbeeld, op 16 april geboren, dan krijg je in de maand mei voor het eerst kinderbijslag. Op voorwaarde, natuurlijk, dat aan alle voorwaarden en formaliteiten werd voldaan.

    Meer informatie lees je elders op deze website.

  6. Welk verlof kan ik opnemen om voor mijn kind te zorgen?

    Om de band tussen ouders en kind te versterken, werden verschillende verlofformules uitgewerkt: zwangerschapsverlof, vaderschapsverlof en adoptieverlof. Ook wie met de moeder van het kind samenwoont maar niet de vader is, heeft recht op verlof. Daarnaast heeft de moeder recht op borstvoedingspauzes. De vader en de moeder van het kind kunnen van bij de geboorte ouderschapsverlof overwegen.

    Moederschapsrust

    Na het vervullen van een aantal administratieve formaliteiten heb je recht op betaald moederschapsrust. Dat geldt zowel voor loontrekkenden als voor zelfstandigen.

    De duur van de moederschapsrust varieert naargelang jouw statuut: 15 weken voor loontrekkenden/werkloze of zelfstandige.

    Je vindt hier meer info voor loontrekkenden en werklozen.

    Je vindt hier meer info voor zelfstandigen.

    Een deel van de moederschapsrustt kan vóór de bevalling worden opgenomen, de rest daarna.

    Via het ziekenfonds ontvang je een moederschapsuitkering.

    Meer informatie over de voorwaarden, de duur van het zwangerschapsverlof en het bedrag lees je:

    Vaderschapsverlof

    Papa’s die werknemer zijn, hebben eveneens recht op verlof, al is dat veel korter dan dat van de mama’s. Vaderschapsverlof duurt 10 dagen. Meer informatie over de duur van het vaderschapsverlof, het bedrag van de uitkering en de voorwaarden om ervoor in aanmerking te komen, lees je op deze website. Ambtenaren hebben recht op wat ‘omstandigheidsverlof’ wordt genoemd. Meer informatie lees je op deze website. Een deel van dat omstandigheidsverlof wordt door de werkgever betaald, een ander deel door het ziekenfonds.

    Vaderschapsverlof bestaat niet voor zelfstandigen.

    Geboorteverlof voor co-ouders

    De co-ouder is diegene die met de moeder van het kind samenwoont, maar niet de vader is.

    Ook een co-ouder heeft recht op geboorteverlof. Dat duurt net zo lang als vaderschapsverlof: 10 dagen.

    Een co-ouder heeft uitsluitend recht op geboorteverlof indien het vaderschap niet wettelijk kan worden vastgesteld en het kind dus geen vader heeft.

    Ook geboorteverlof wordt gedeeltelijk door de werkgever en gedeeltelijk door het ziekenfonds betaald.

    Een aantal voorwaarden moeten vervuld zijn. Meer informatie leest u op deze website.

    Borstvoedingspauzes

    Ben je werknemer en werk je minstens 7.30 uur per dag, dan heb je recht op 2 x ½ uur borstvoedingspauze. Die pauzes zijn cumuleerbaar tot een uur per dag. Voor ambtenaren bestaat een gelijkaardig systeem.

    Werk je minder dan 4 uur per dag, dan mag je ½ uur borstvoedingspauze nemen.

    Meer informatie over borstvoedingspauzes:

    Adoptieverlof

    Zowel werknemers als zelfstandigen krijgen adoptieverlof indien het adoptiekind jonger is dan 8 jaar. Zij hebben ook recht op een uitkering.

    De maximale duur van het adoptieverlof bedraagt, zowel voor werknemers als voor zelfstandigen:

    • 4 weken indien het kind tussen 3 en 8 jaar oud is
    • 6 weken indien het kind jonger is dan 3 jaar

    Adoptieverlof wordt door het ziekenfonds betaald:

    • volledig voor zelfstandigen
    • voor het grootste gedeelte voor werknemers (slechts 3 dagen worden door de werkgever betaald)

    Adopteer je een kind samen met een partner, dan kan je allebei van adoptieverlof genieten.

    Meer informatie voor zelfstandigen lees je op deze website.
    Meer informatie voor werknemers lees je op deze website.

    Voor statutaire ambtenaren in de openbare sector bestaat een gelijkaardig verlof.

    Meer informatie hierover lees je op deze website.

  7. Ik werk als zelfstandige; heb ik na mijn zwangerschapsverlof recht op financiële steun?

    Je hebt recht op 105 dienstencheques, die je kan aanvragen bij jouw sociaal verzekeringsfonds. Met deze dienstencheques kan je huishoudhulp betalen.

    Meer informatie lees je op deze website.

  8. Worden de kosten rond de bevalling en de postnatale zorg terugbetaald?

    Een bevalling is duur: de ziekenhuiskamer, de anesthesist, de gynaecoloog, …

    En dan zijn er nog de postnatale zorgen: de behandelingen voor de moeder bij de kinesist.

    Die kosten worden grotendeels terugbetaald door de verplichte ziekteverzekering.

    Die dekt echter niet alles. Bepaalde supplementen kunnen hoog oplopen als je, bijvoorbeeld, in een eenpersoonskamer ligt, en worden niet terugbetaald. Daarvoor kan je eventueel een hospitalisatieverzekering afsluiten. Zo verkleint het bedrag waarvoor je zelf opdraait.

    Let op: je moet voldoen aan de voorwaarden van het contract van jouw aanvullende verzekering. Lees het contract een paar weken vóór de bevalling aandachtig, zodat je met kennis van zaken voorbereidingen kan treffen en weet in welk ziekenhuis je terugbetaling geniet, of je een eenpersoonskamer kan boeken of niet,… Contracten kunnen erg van elkaar verschillen! Sluit je een verzekering af als je al zwanger bent, dan is het niet zeker dat alle kosten verbonden aan de bevalling en de geboorte wel worden gedekt.

    Meer informatie over de verzekering voor geneeskundige verzorging lees je elders op deze website.