Voor je gaat beleggen, moet je jezelf als belegger leren kennen. Pas dan kan je weloverwogen keuzes maken.
Doe je een beroep op een bank om je beleggingen te beheren of om je te adviseren, dan zal zij – op basis van de informatie die jij haar bezorgt – bepalen welke beleggerstype je bent en wat je behoeften zijn. Zij bepaalt meestal je beleggersprofiel zodat ze je een geschikt advies kan verstrekken of je beleggingen op passende wijze kan beheren.
Sinds 2 augustus 2022 moet je adviseur je de vraag stellen of je bij je beleggingen rekening wil houden met een mogelijke negatieve impact ervan op mens, milieu of maatschappij en of je bepaalde duurzame beleggingen wil opnemen in je portefeuille. Dat noemen we de “duurzaamheidsvoorkeuren”. Die verplichting geldt zowel voor nieuwe als voor bestaande klanten.
Doorgaans worden drie grote beleggersprofielen onderscheiden.
Voor wie? Voor personen die risico’s willen of moeten vermijden.
Voordelen? Grote veiligheid, in principe een keuze voor beleggingen met een stabielere waarde of kapitaalbescherming, al hangt dat samen met een lager rendementspotentieel.
Soorten beleggingen? In hoofdzaak in obligaties en kwaliteitsvolle vastrentende obligatiefondsen. In principe geen risicovolle beleggingen. Weinig in aandelen.
Profiel met een evenwicht tussen veiligheid en risico (evenwichtige of neutrale beleggingsstrategie)
Voor wie? Voor personen die een gemiddeld risiconiveau aankunnen en bereid zijn om de ermee verbonden risico’s te nemen.
Voordelen? Mogelijk een hoger rendement dan bij een defensieve strategie, maar een sterker fluctuerende waarde van de beleggingen en iets meer risico’s op kapitaalverlies.
Soorten beleggingen? Een evenwichtige mix van enerzijds financiële producten met een laag risico om het belegde kapitaal veilig te stellen zoals kwaliteitsvolle obligaties en fondsen met kapitaalbescherming en anderzijds risicovollere financiële producten die een hoger winstpotentieel bieden.
Profiel met een hoog risico (dynamische beleggingsstrategie)
Voor wie? Voor personen die een hoger risiconiveau aankunnen en bereid zijn te aanvaarden dat ze een deel van hun vermogen kunnen verliezen.
Voordelen? Je belegging kan een potentieel hoger rendement opleveren als de financiële markten meezitten.
Soorten beleggingen? Veelal een combinatie van heel wat aandelen of aandelenfondsen met soms een laag percentage aan meer atypische risicovolle financiële producten.
Of je nu een beroep doet op een bank of niet, je zal steeds informatie ontvangen over de kenmerken en de risico’s van de beleggingen die je overweegt. Besteed er de nodige aandacht aan en zorg ervoor dat je de betrokken producten begrijpt vóór je tot een belegging overgaat.
Je beleggersprofiel bepaalt de beleggingsstrategie die de bank voor jou moet volgen. Als je zelf belegt, volg dan dezelfde richtlijnen die rekening houden met je beleggersprofiel.
Om je beleggersprofiel te bepalen, moet je eerst de volgende vragen beantwoorden:
Elke transactie die de bank je adviseert of die ze bij het beheer van je beleggingen uitvoert, moet geschikt zijn in het licht van de antwoorden die je op die vragen hebt gegeven.
Meer informatie over de verhoogde beleggersbescherming kan je vinden in de FSMA-brochure over de MiFID II-richtlijn.
Je bankier of financieel adviseur is verplicht je correcte, duidelijke en niet-misleidende informatie te geven over alle beleggingsproducten die hij je aanbiedt. Meer nog: hij mag enkel producten adviseren die afgestemd zijn op jouw persoonlijke situatie.
Omdat financiële instellingen je enkel beleggingsadviezen mogen geven die voor jou geschikt zijn, moeten zij bepaalde informatie over jou inwinnen. De meeste instellingen gebruiken daarvoor een vragenlijst.
Daarbij vraagt je instelling bijvoorbeeld:
Op basis van je antwoorden bepaalt de bankier of financieel adviseur jouw beleggersprofiel. Zijn beleggingsadvies moet rekening houden met je persoonlijke situatie en de informatie die je daartoe hebt gegeven.
Als uit de resultaten van de vragenlijst blijkt dat je erg afkerig bent van financiële risico's, dan moet je bankier of financieel adviseur daar in alle opzichten rekening mee houden. Het is daarom belangrijk dat je waarheidsgetrouw antwoordt op de gestelde vragen.
Let op: Als je spaart of belegt in een verzekeringsproduct zoals een tak 21-spaarverzekering of een tak 23-beleggingsverzekering gelden bijkomende regels. Diegene die je het product verkoopt, moet er voldoende informatie over geven. Hij moet ook vragen naar wat je wenst en nodig hebt. Hij moet met deze verlangens en behoeften rekening houden als hij je advies over een verzekeringsproduct geeft. Hij moet je ook informeren over zijn statuut. Werkt hij op exclusieve basis samen met één verzekeringsfirma? Of werkt hij voor meerdere verzekeringsfirma's?
