Gedaan met zakgeld en je weet geen zak van geld? Als je op eigen benen staat, komt er van alles op je af. Misschien woon je al alleen, werk je, studeer je of ben je net klaar met school. Hoe dan ook: zelfstandig zijn, betekent ook dat jij zélf verantwoordelijk bent voor je geldzaken, verzekeringen en administratie.
Klaar om op eigen benen te staan? Dit moet je allemaal regelen!

Op je eigen benen staan, met grip op je geld!
Mis je het overzicht? No worries! We hebben alles voor je op een rij gezet in één handige checklist. Zo weet je precies waar je aan toe bent. Let’s go 💪👇
-
- Afgestudeerd? Schrijf je in als werkzoekende bij de VDAB (Actiris in Brussel).
- Denk na welke job bij jou past: wat doe je graag en waar ben je goed in?
- Verken vacaturesites, spreek je netwerk aan en stel een goed cv en een motivatiebrief op.
- Bereid je voor op je sollicitatiegesprek: oefen vragen, kleed je gepast en wees op tijd!
-
- Lees je contract aandachtig voordat je tekent. Let op je loon, werkuren, opzegtermijn en extra’s zoals maaltijdcheques of vakantiedagen.
- Snap je iets niet? Vraag extra uitleg.
-
- Check je loonbrief zodra je die krijgt.
- Bekijk wat je brutoloon is, welke bedragen worden afgehouden en wat er netto overblijft.
Tip: zet elke maand een deel van je loon opzij als spaarbuffer. Dit kan automatisch via een doorlopende opdracht.
-
Heb je een idee of een droom? Zet je plannen op papier en onderzoek wat je nodig hebt:
- een ondernemingsnummer
- een boekhouder
- een ondernemingsloket
- ...
Vergeet je sociale bijdragen en verzekeringen niet!
-
- Check je belastingaangifte op MyMinfin.be – zelfs al zijn veel gegevens zijn al ingevuld.
- Kijk alles goed na, vul aan waar nodig en dien op tijd in – de deadline is meestal midden juli.
- Geen idee hoe je begint? Een handig overzicht vind je op de website van de FOD Financiën.
-
Je valt niet meer onder het ziekenfonds (= mutualiteit) van je ouders wanneer je:
- gaat werken, of
- een inschakelingsuitkering krijgt, of
- 25 wordt.
Je bent dan verplicht je zelf in te schrijven bij een ziekenfonds of bij de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsuitkering. Je kan zelf kiezen bij welke instelling je aansluit, en het loont de moeite om een vergelijking te maken.
-
- Vanaf je 18 jaar tot je 25 jaar krijg je enkel onder bepaalde voorwaarden nog kinderbijslag (= huidig Groeipakket).
- Check alle voorwaarden op de website van de Vlaamse overheid (Vlaanderen) of Iriscare (Brussel).
- Ben je 25? Dan krijg je geen kinderbijslag meer.
-
- Een huis of appartement huren of kopen? Bepaal eerst je budget en bekijk wat er mogelijk is.
- Wat vind je belangrijk? Locatie, grootte, duurzaamheid? Wil je alleen wonen of liever cohousen? Denk na over je wensen, dat maakt de zoektocht gemakkelijker!
- Schuim immosites af, volg immomakelaars via hun nieuwsbrief of social media en plan bezoeken.
- Bereid je bezoek goed voor.
-
Onderteken niet zomaar een huurcontract. Lees zorgvuldig na:
- wat je precies huurt,
- voor hoe lang,
- tegen welke prijs en
- welke rechten en plichten de verhuurder en jij hebben.
Zorg er ook voor dat het huurcontract geregistreerd wordt.
-
Sluit een woonverzekering af (ook wel brandverzekering genoemd), of je nu huurt of eigenaar bent. Zo ben je beschermd bij schade aan je woning, je inboedel of aan anderen (burgerlijke aansprakelijkheid).
-
Zelfstandig wonen betekent zelf contracten afsluiten voor elektriciteit, gas, water en internet.
- Vergelijk tarieven.
- Kies je leverancier.
- Volg de aansluiting op.
- Betaal je facturen op tijd. Dit kan je zelf doen of via een domiciliëring.
-
Verhuisd?
- Schrijf je in bij je nieuwe gemeente zodat je e-ID aangepast wordt en je officieel adres is geregeld.
- Daarna worden automatisch je ziekenfonds, de fiscus en andere instanties op de hoogte gebracht.
- Wie moet je zelf nog verwittigen?
- Je bank en verzekeringsmaatschappijen
- Je werkgever
- Je huisarts, tandarts ...
- Verenigingen waar je lid van bent
- Winkels waar je een klantenkaart hebt
-
- Zet je inkomsten en uitgaven in een tabel (Excel, app, notitieboekje). Zo krijg je snel een duidelijk overzicht van je budget.
- Vergeet de jaarlijkse kosten niet (bijvoorbeeld: verzekeringen, lidgeld, energierekening).
- Dit helpt je te zien of je te veel uitgeeft en waar je kan besparen.
-
- Het is altijd een goed idee om wat geld opzij te zetten. Je kan het geld gebruiken als buffer, om onverwachte uitgaven te betalen.
- Of je kan sparen voor een grotere uitgave in de toekomst zoals een reis of een ander pleziertje.
- Er bestaan talrijke manieren om te sparen, naargelang je doel en je profiel.
-
- Als je gaat beleggen, gebruik geld dat je niet meteen nodig hebt.
- Er zijn heel veel beleggingsmogelijkheden. Zoek uit wat bij jou past.
- Onthoud: hoe hoger het potentiële rendement van een belegging, hoe hoger ook het risico.
- Let op voor fraude: Een voorstel dat te mooi lijkt om waar te zijn, is dat meestal ook!
-
- Je pensioen is nog veraf, maar hoe vroeger je begint met pensioensparen, hoe meer voordeel je er uit haalt.
- Het is fiscaal voordeling.
- En het levert je een extra appeltje voor de dorst op voor je oude dag.
-
Heb je interesse om cryptomunten te kopen om je portefeuille te diversifiëren? Weet dan dat daar risico’s aan verbonden zijn:
- extreme prijsschommelingen waardoor je al je geld kan verliezen
- fraudegevoeligheid van cryptoplatformen
- hacking: talrijke platformen die handelen in cryptomunten zijn het slachtoffer geworden van cyberaanvallen
- gebrek aan transparantie: de prijszetting van cryptomunten en uitvoering van transacties zijn vaak niet transparant
- beschermingsniveau van de consumenten is lager dan bij traditionele financiële instrumenten
-
- Een ongeluk overkomt niet alleen de anderen. Daarom kan je niet zonder verzekeringen.
- Sommige verzekeringen zijn trouwens verplicht, zoals de verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid Auto.
- Doorloop even onze checklist. Dan weet je meteen welke verzekeringen je best afsluit en wat je moet doen als je schade oploopt.
-
- Dit is verplicht zodra je werkt, een uitkering krijgt of 25 wordt.
- Kies zelf een ziekenfonds of de Hulpkas.
- Ze vergoeden (een deel van) je medische kosten.
-
- Niet verplicht, wél heel handig.
- Dekt schade die jij (of je huisdier) per ongeluk veroorzaakt bij anderen.
- Voorbeeld: je morst water op de laptop van een vriend.
-
- Verplicht voor huurders en sterk aangeraden als je een eigen woning koopt.
- Dekt schade aan je woning en spullen bij brand, wateroverlast, storm en vaak ook diefstal.
-
- Als je een auto hebt, moet je verplicht een verzekering “Burgerlijke Aansprakelijkheid Auto” afsluiten, zelfs al leg je niet veel kilometers af.
- Die verzekering dekt materiële en lichamelijke schade aan derden.
- Je kan die verzekering uitbreiden want de BA Auto dekt niet je eigen lichamelijke of materiële schade!
-
- Medische zorgen geven je budget vaak een stevige knauw.
- De verplichte ziekteverzekering komt niet altijd voor het volledige bedrag tussenbeide.
- De hospitalisatieverzekering zorgt dan voor een bijkomende vergoeding.
- Soms biedt je werkgever je een hospitalisatieverzekering.
-
- Reisbijstand – handig bij vakantie in het buitenland
- Rechtsbijstand – hulp bij juridische problemen
- Gewaarborgd inkomen – vangnet bij ziekte of ongeval